Uzmanlardan çalışan kadınlara uyarı

İngiltere’de kadınların sosyal ya da kariyer planları nedeniyle ileride çocuk sahibi olabilmek için yumurta hücrelerini dondurma süresinin 10 yıl sınırlamasından her 10 yılda bir yeniden onay verilerek tekrarlanmak üzere 55 yaşa kadar uzatılmasının yasal hale gelmesi konusunun çeşitli tartışmaları beraberinde getirdiğini belirten Embriyolog Turgay Barut, “Bu yasa ile ilerleyen süreçte İngiltere’de 50’li 60’lı yaşlarda geriatrik annelerin artacağı konusunda endişelere neden olmuştur” dedi.

Klasik bir tüp bebek tedavisi şeklinde uygulanan ve ülkemizde de belirli kriterler altında yapılabilen bu uygulamanın İngiltere’de ‘Sınırlamayı uzat’ adlı kampanyadan sonra yeniden gündeme geldiğini kaydeden Embriyolog Barut, “Daha genç yaşta yumurta dondurmanın faydalarına bakacak olursak, daha yüksek kalitede yumurta elde etmenin yanı sıra, gelecekte kullanmak üzere yeterli sayıda yumurtayı saklamak için muhtemelen daha az ve düşük dozda tedavi ve toplama döngüsünün gerekli olacağı bir gerçektir. Kadınlarda yumurta hücresi kalitesi yaşla birlikte azalmaktadır. Bu nedenle normal yollarla gebelik oluşmaması durumunda tüp bebek tedavisi uygulanmakta ve bu tedavi için 35 yaş bir eşik olarak kabul edilmektedir. 35 yaş sonrası yumurta kalitesinde düşüşe ve genetik yapısındaki anomalilerin artma ihtimaline bağlı gebe kalmada güçlükler yaşanabilmektedir” diyerek hem kariyer hem de çocuk sahibi olmak isteyen kadınların geç kalmamasını tavsiye etti.

Barut, Türkiye’de 30 Eylül 2014 tarihli Üremeye Yardımcı Tedavi Yöntemleri Yönetmeliğine göre yalnızca "Tıbbi zorunluluk" hallerinde yumurta hücresi ve gonad dokularının saklanmasının mümkün olduğunu ve bu işlemi gerektiren kriteri ise şöyle sıraladı. Kemoterapi ve radyoterapi gibi gonad hücrelerine zarar veren tedaviler öncesinde. Üreme fonksiyonlarının kaybedilmesine yol açacak olan ameliyatlar (yumurtalıkların alınması gibi operasyonlar) öncesinde. Düşük over rezervi olup henüz doğurmamış veya aile öyküsünde erken menopoz hikayesinin üç uzman tabipten oluşan sağlık kurulu raporu ile belgelendirilmesi durumunda kadınlar yumurta hücrelerini dondurabilmektedirler.

Yakın geçmişte Journal Of Psychosomatic Obstetric and Gynecology dergisinde yayınlanan makaleden de söz eden Embriyolog Turgay Barut, “De Montfort Üniversitesi’nden Dr. Kylie Baldwin tıbbi nedenlerle yumurta dondurma ile sosyal nedenlerle yapılan dondurma işlemi arasındaki çizginin bulanık ve belirsiz olduğu yönündedir. Aynı çalışmaya göre; İş-aile çatışmasıyla tanınan endüstrilerdeki büyük Amerikan şirketleri, giderek artan bir şekilde, çalışanlara sağlanan bir avantaj olarak yumurta dondurmayı sunmaya başlıyor. Taraflar, bu teknolojinin şirket sponsorluğundaki sağlık planlarına dahil edilmesini, profesyonel kadınları profesyonel arayışları lehine anneliği erteleyerek ‘her şeye sahip olmaya’ yetkilendirdiği için kutlarken, eleştirmenler üremenin korunması ve cinsiyet eşitliği üzerindeki etkileriyle ilgili endişelerini dile getiriyor” diyerek yumurta dondurmaya sponsor olan endüstrilerde çalışan üreme çağındaki çocuksuz 40 iş kadınıyla yapılan görüşmeyle iş ve kariyer kaygılarının yumurta dondurma konusunda nasıl bir yaklaşım içinde olduklarının araştırıldığını bununla birlikte makalede yumurta dondurmanın, kadınların anneliğe ve aileye dirençli profesyonel bir ortamda aile kurma niyetlerine özgü riskleri yönetme girişiminin bir seçenek olarak ortaya çıktığını kaydetti.

Barut, ayrıca yumurta dondurma, kadınların üreme zaman aralığını kariyer ekseninde senkronize ederek gelecekteki annelik ve profesyonel çalışma arasında potansiyel bir denge sağladığının da görüldüğünü belirtti.