Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocuk ve ergenlerde sık gözlenen erken dönem gelişim sorunlarından biridir. Özellikle son yıllarda beslenme alışkanlıkları, çocukların aktivitelerinde gözlenen değişimler, teknoloji kullanımında meydana gelen artış, çocukların maruz kaldıkları başta sanal olmak üzere uyarıcılar gibi birçok farklı sebebe bağlı olarak da çocuk ve ergenlerde DEHB gözlenme oranları artmış bulunmakta. Peki nedir bu DEHB? Gelin birlikte tanıyalım!
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) çocuk ve ergenlerde genellikle dikkat süresinin azlığı, hareketli olma halini engelleyememe, ödev veya oyun esnasında çok çabuk sıkılma, gereken materyalleri unutma gibi durumlarla kendini gösterir. DEHB sorunu yaşayan çocuklar ve ergenler oyun oynarken, ödev yaparken çok çabuk sıkılabilir, okulda sınıf içerisinde uzun süreli hareketsiz kalamayabilirler. Bazen her şeyle oynamak, sürekli konuşma halinde bulunabilir; ayrıntıları gözden kaçırabilir, görevleri yerine getirirken zorluk yaşayabilirler. Tüm bu belirtiler çocuk ve ergenin hem okul hem aile hem de sosyal yani arkadaş ilişkilerinde problem yaşamasına da neden olabilir.
Son yıllarda yapılan araştırmalara göre DEHB tanısı alan çocuk ve ergenlerin oranı artmış durumda. Fakat genel geçer bir sayı belirtmemiz gerekirse eğer okul çağı çocuklarında %5-7 oranında bir sıklıkta DEHB ile karşılaşılmaktadır. Cinsiyete göre yapılan dağılıma bakıldığı zaman da erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla üç kat daha fazla DEHB tanısına rastlanmaktadır.
Peki Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu sorunu yaşayan çocuklarımıza nasıl destek olabiliriz? Bizler onları nasıl destekleyebiliriz?
- Her şeyden önce DEHB her çocuğun, ergenin hatta yetişkinlerin bile karşılaşabileceği gelişimsel bir problem olduğunu bilmeli ve bu konuda bilinçlenmeliyiz.
- Çocuklarınızda gördüğünüz semptomlara, belirtilere duyarlı olun.
- Erken ve doğru zamanda alınan bir destek ile çocuklar ileriki yaşlarında DEHB’in getirebileceği olumsuzlukları en aza indirebilirler.
- Onları rahatlatın. Örneğin; "Sabırsızlandığını biliyorum. Bu kadar beklemiş olman çok güzel" diyebilirsiniz.
- Çocukları suçlamaktan ve etiketlemekten kaçının. Yaşadıkları durum onların tercihi veya hatası değil unutmayın. Onlar için hareketlerini ve düşüncelerini kontrol etmenin kolay olmadığını bilin.
- Çocuklarınızla yaşadıkları durum hakkında tartışmalara girmeyin. Bunun yerine birlikte bilgilenmeyi tercih edin.
- Sorularınız, eksik olduğunuzu düşündüğünüz, ne yapacağınızı bilemediğiniz anlarda bir uzmandan profesyonel yardım almaktan çekinmeyin.
- Çocuğunuzla iletişim kurmak, ona bir şey söylemek istediğiniz zaman göz hizasında eğilip, birkaç cümleden fazla olmayacak şekilde istediğiniz şeyi basit bir anlatımla ifade edin.
- Okulu ve öğretmenleri ile iş birliği halinde olun.
- Destek aldığınız uzmanın da önerileri doğrultusunda çocuğunuzla birlikte yapabileceğiniz aktiviteler planlayın.
Her geçen günün daha da bilinçlendiğimiz, farkındalık kazandığımız, çocuklarımıza bu farkındalıkla daha iyi bir yaşam sunduğumuz bir gün olması dileğiyle. Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere!
KAYNAKÇA:
Aysev, A., Öner, Ö. ve Öner, P. (2003). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu.
Ercan, U. E. (2018). Çocuk ve ergenlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu ve saldırganlık. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 149-165.
Uyan, Z., Peker, C. G. A., Tekiner, S. A. ve Ulukol, B. (2014). Ergenlerde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu sıklığının araştırılması. Konuralp Tıp Dergisi, 6(3), 21-26.
https://www.cocukpsikiyatrisi.com/dikkat-eksikligi-ve-hiperaktivite-bozuklugu/
Facebook Yorum
Yorum Yazın