Ergenlik dönemi zihinsel, sosyal, cinsel ve duygusal açıdan keskin değişimlerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde gelişen zihinsel özelliklerin de etkisiyle ergenler bedenleri ile daha fazla ilgilenir. Bireylerde hızla değişen fiziksel özellikler, bedenin büyümesi, hormonal özellikler ve duygusal, kişisel değişimler oluşur. Ergenlik döneminde bireyler vücutlarını tanımaya ve yavaş yavaş keşfetmeye başlarlar. Fakat bu keşif sürecinde ergenlerin algıları genellikle olumsuz olur. Çocukluk ve yetişkinlik arasındaki geçiş dönemi olan ergenlik döneminde ergen bedenindeki değişimleri anlamlandıramaz, yetişkin görünümüne henüz ulaşamamış olan beden ergen tarafından farklı bulunur ve bu da olumsuz algılamaya yol açar. Cinsiyet beden algısında önemli bir rol oynar. Örneğin yaş ile kızlarda hoşnutsuzluk ve kendini beğenmeme daha çok artar bunu nedeni bedendeki yağlanmalar olabilir. Erkekler de ise farklı durumlar gözlenebilir. Yaş ile kendi bedenlerine duydukları hoşnutluk ve beğeni artar. Bunun nedeni ise kas oranında görülen artıştır. Beden algısının bu denli ön plana çıkmasının bir başka nedeni ise sosyal ilişkilere dayanır. Görünüm, akran grubu tarafından fiziksel güç, fiziksel cinsel olgunluk ve çekicilik açısından değerlendirme aracıdır. Bu nedenle ergenler bedenlerine daha fazla yönelebilir, gördükleri görüntüden hoşlanmayabilirler. Sosyal medya ve kitle iletişim araçları da ergenlerin beden algılarını etkileyen diğer bir faktördür. Ergenlerin medyada gördüğü kusursuz bedenler veya ‘dayatılan’ güzellik algısı kendi bedenlerine daha çok yönelmelerine ve olumsuz tutumlar geliştirmelerine sebep olabilir. Olumsuz beden algısı ergenlerin öz saygılarında düşmeye neden olabilir. Bunun sonucunda ise özellikle kız ergenlerde bedenin olduğundan daha fazla kiloda algılanmasıyla birlikte uygulanan ağır ve şok diyetlerin yanı sıra yapılan uzun süreli egzersizler anoreksiya nevroza, depresyon ve sosyal kaygı belirtilerinin gözlenmesine sebep olabilir.
Aynaya kendinden emin ve memnun bakışlarla bakmak doğuştan gelen değil tecrübeyle gelişen bir tutumdur. Ebeveynleri tarafından sevgiyle izlenen bir çocuk ilerleyen yaşlarda bu benlik imajını ve öz değeri içselleştirir. Her yaş döneminde olduğu gibi ebeveynlerin sert ve otoriter tutumlardan kaçınması, özellikle bu dönemde ergenin bedeninin yanı sıra sahip olduğu farklılıklar ile ön plana çıkarılması gerekir. Unutmamalıyız ki ergenlik döneminde bireyin bedenine yönelik algıları ve öz saygı bebeklikten itibaren ebeveynden alınan sevgiye, ilgiye ve güven bağına göre şekillenir.
Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere!
KAYNAKÇA
Oktan, V., & Şahin, M. (2010). Kız ergenlerde beden imajı ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası insan bilimleri dergisi, 7(2), 543-556.
Özcan, H., SUBAŞI, B., Budak, B., Çelik, M., Gürel, Ş. C., & YILDIZ, M. (2013). Ergenlik ve genç yetişkinlik dönemindeki kadınlarda benlik saygısı, sosyal görünüş kaygısı, depresyon ve anksiyete ilişkisi. Journal of Mood Disorders, 3(3), 107-13.
https://www.dienpsikoloji.com/ergenlerde-beden algisi/#:~:text=Ya%C5%9F%20ilerlemesi%20ile%20birlikte%20benlik,tav%C4%B1rlar%C4%B1%20beden%20alg%C4%B1s%C4%B1%20olarak%20tan%C4%B1mlanabilir.
https://ethospsikoloji.com/ergenlik-doneminde-beden-algisi/
Facebook Yorum
Yorum Yazın