Sizlere geçtiğimiz hafta karasineklerden bahsedecektim. Ancak havaların ısınmasıyla haşere popülasyonundaki artış beraberinde ilaçlama taleplerinin de artmasına, dolayısıyla işlerimizin yoğunlaşmasına neden oldu. Bu sebeple geçtiğimiz hafta sizlerle buluşamamış olmanın üzüntüsünü yaşıyor affınıza sığınıyorum.
Son yazımızda sizlere kenelerden bahsetmiştim. Yazımdan sonra ilaçlama firmaları keneler üzerinden sosyal medya paylaşımları yapmaya başladı. Sadece okunmuyor aynı zamanda sektöre yön veriyor olmanın ve bu öncülüğü Aydın Kritik ailesi ile yapıyor olmanın haklı gururunu elbette yaşıyorum. Karasinek aynı ilgiyi görebilecek mi bakalım.
KARASİNEK
Halk arasında karasinek dense de aslında bahis konusu olan sinek ev sineği denilen Musca domestica’dır. Karasinekler (black fly) Simuliidae ailesinde yer alan sineklerdir. Simulidler ayrı bir konudur ancak bunlara köşe yazılarımda yer vermeyeceğim. Biz asıl konumuza karasinek olarak bilinen ev sineklerine dönelim.
Ev sinekleri adından da anlaşılacağı üzere insanlarla yakın ilişki içerisinde olan ve kozmopolit yayılış gösteren sineklerdir. Isırmazlar, kan emmezler. Neredeyse her türlü organik atıktan beslenirler. Çöplükler, gübrelikler, mezbahalar ve tavuk çiftlikleri gibi yerler en çok gelişme gösterdikleri yerlerin başında gelir. Isırma ve kan emme davranışı olmamasına rağmen ağız parçası, dış vücudu ve ayaklarında çeşitli patojenleri taşımasıyla dizanteri, hepatit, tüberküloz, kolera gibi hastalıkların mekanik vektörlüğünü yaparlar. Ayrıca büyükbaş ve küçükbaş hayvanlarda et ve süt veriminin düşmesine sebep olduğu için etkin mücadele edilmesi gereken canlılardandır.
Ev sinekleri tek seferde 100-150 yumurta olmak üzere 3-4 günlük bir sürede 500-600 civarında yumurta bırakabilirler. Yumurtadan ergine geçişleri optimum koşullarda 7-10 gün gibi bir sürede gerçekleşir. Hava sıcaklığına bağlı olarak 2-3 haftadan 2-3 aya kadar değişen yaşam süreleri vardır. Dişi ya da erkek olduğu gözleri arasındaki mesafeden anlaşılır. Dişilerde gözler arasındaki mesafe geniş, erkeklerde ise dardır.
Ev sinekleri organik atıklarla beslenmedikleri zaman gölgede dinlenme, gizlenme davranışı gösterirler. Dinlenme, gizlenme davranışı bazen ağaç yapraklarının alt kısmında, duvarlardaki çatlaklarda, elektrik kabloları, keskin yüzeyler veya çamaşır ipi gibi nesnelerin üzerinde gerçekleşebilmektedir. Ev sinekleri bu noktalarda koyu kahverengi renkli noktalar bırakırlar. Bu noktalar pratikte ev sineği kusmuğudur.
MÜCADELESİ
Ev sinekleri gece aktif değildirler. Sabah erken saatlerde hareketlenirler ve mücadelesinin bu saatlerde yapılması gerekmektedir. Ev sinekleri birkaç kilometre öteye rahatlıkla uçabilmektedirler. Ancak bu kadar uzağa uçma kabiliyeti ergin mücadelesini zorlaştırmaktadır. Ev sinekleri ile entegre mücadele edilmelidir. Fiziksel, mekanik, biyolojik ve kültürel mücadeleye öncelik verilmeli eğer gerekiyorsa son aşamada kimyasal mücadeleye başvurulmalıdır. Fiziksel mücadelede, çöplük, gübre alanı gibi üreme yerlerini ortadan kaldırmak, mekanik mücadele de yapışkan bant, tuzak gibi yöntemlere başvurmak ve biyolojik mücadele de pupa parazitoidi denilen bazı zar kanatlı türlerini kullanmak, kültürel mücadelede ise ev sineklerinin davranış ve biyolojisi hakkında vatandaşı bilgilendirmek gibi yöntemler öncelikli olarak kullanılmalı, sonuca ulaşmıyor ise kimyasal mücadeleye başvurmak doğa, insan ve hayvanlar için çok daha sağlıklı bir yaklaşımdır. Kimyasal mücadelede birçok yöntem vardır. Rezidüel uygulamalar, yem uygulamaları ve alan sislemeleri en çok kullanılan yöntemlerdir. Ergin yanında larva mücadelesi de yapılması mücadelenin başarı şansını arttırmaktadır. Ergin mücadelesinde kullanılan kimyasallar başarılı gibi gözükse de ülkemizde birçok yerde direnç gelişimi olduğuna dair bilgiler gelmektedir. Bu direnç gelişimi bilinçsiz kullanma ile doğru orantılıdır. Direnç gelişimine karşı bazı ürünlerin içerisine direnç gelişimi önleyici insektisit sinerjisti eklenmektedir. Bu ürünler direnç seviyelerinin azalmasında önemli bir etkiye sahiptirler. Bu yüzden işini bilimsel yapan profesyonel firmalarla ev sineği mücadelesi yapılmalı bilinçsiz ilaç kullanılmamalıdır. Sağlıklı ve güvenli günler dileğiyle…
